Bipolar, diğer ismiyle iki uçlu bozukluk veya manik depresif bozukluk genellikle 20’li yaşlarda ortaya çıkar. Kişinin günlük hayatını ciddi derecede etkiler. Duygu ve düşüncelerin çok hızlı değiştiği bir rahatsızlıktır. Herkesin, duygu ve düşünceleri zaman zaman değişiklik gösterebilir. Ancak bipolar bozuklukta durum çok daha ciddidir. Bu değişiklikler, aniden ortaya çıkar ve çok hızlıdır.
Bipolar bozuklukta iki dönem bulunmaktadır: Kişinin kendini aşırı enerji dolu hissettiği ve her şeyi yapabilme gücü olduğuna inandığı manik-hipomanik dönem ve kişinin daha durgun hissettiği depresif dönem. Kişi, bu iki dönem arasında gidip gelen bir ruh haline sahiptir. Her iki dönemin de kendine özgü davranışları vardır.
Bipolar Bozukluk Belirtileri Nelerdir?
Kişi manik-hipomanik dönemde iken şunlar gözlemlenebilir:
- Aşırı enerjik ve coşkulu hissetme
- Fiziksel aktivitelerde artış
- Sabırsızlık
- Aşırı hassasiyet
- Riskli aktiviteleri yapma isteği
- Çok hızlı konuşma veya konudan konuya atlama
Kişi depresif dönemde iken şunlar gözlemlenebilir:
- Umutsuzluk ve karamsarlık hissi
- Her şeyin daha da kötüleşeceğine inanma
- Mutsuzluk
- Uykusuzluk veya fazla uyuma
- Değersiz hissetme
- Odaklanma problemleri yaşama
- Aşırı yeme veya iştah kaybı
- Hayattan zevk alamaz hale gelme
Bipolar Bozukluğun Sebepleri Nelerdir?
Birçok farklı faktör bipolar bozuklukta etkili olabilir. Çevresel faktörler, fiziksel faktörler… gibi. Bilimsel araştırmalar genetik faktörünün bipolar bozuklukta çok önemli bir yeri olduğunu belirtir. O yüzden ailede bipolar geçmişinin olması, kişinin bipolar bozukluk hakkında farkındalığını artırmalıdır.
Bipolar Bozukluğu Tetikleyebilecek Risk Faktörleri Nelerdir?
Bu faktörler, tek başına rahatsızlığı ortaya çıkartmaz, ancak risk faktörüdür. Yani hayatınızda olması rahatsızlığı etkileyebilir:
- Stresli bir hayat
- Ekonomik problemler
- Dengesiz veya yetersiz beslenme
- İşle ilgili problemler
- Sigara veya madde kullanımı
- Fiziksel aktivite eksikliği
- Hormonal dengesizlik
Bipolar Bozukluk İçin Neler Yapılmalı?
Bipolar bozukluk, psikoterapi ve psikiyatri desteği alınması gereken ciddi bir rahatsızlıktır. Kişinin, kendini iyi tanıması ve kendi kendinin psikoterapisti olabilir hale gelmesi de önemlidir. Erken müdahale edilmesi, rahatsızlığın ilerleyip çok daha kalıcı hale gelmesini engelleyebilir.
Çevrenizde veya ailenizde bipolar bozukluğu olan kişi veya kişiler varsa daha dikkatli olmalısınız. Çünkü genetik faktörler bipolar bozuklukta önemli bir yere sahiptir. Bazı günlük öneriler de kendinizi iyi hissetmenize yardımcı olacaktır:
- Nefes egzersizleri ve meditasyon yapmak
- Düzenli ve dengeli beslenme
- Düzenli ve yeterli uyuma
- Alkol ve sigara gibi maddelerden uzak durma
- Egzersiz yapma, doğa yürüyüşleri yapma