Cinsiyet, kişiden doğuştan getirdiği biyolojik kimliğidir. Kadın veya erkek olarak doğmak gibi. Toplumsal cinsiyet ise, kişiye toplum tarafından atanan cinsiyettir. Mesela kadınlık, erkeklik gibi. “Erkekler ağlamaz.” ya da “Kadın başına yapamazsın.” gibi kalıp yargılar toplumsal cinsiyeti temsil eder. Yani kişiye yüklenen ve toplumun uygun gördüğü kalıpları.
Oysa cinsel kimlik ve yönelim kadın ve erkek olmaktan çok daha fazlasını kapsar. Cinsel kimlik, kişinin kendisini nasıl tanımladığı anlamına gelir. Kadın veya erkek gibi hissedebilirsiniz. Bu durum biyolojik cinsiyetinizden farklı olabilir.
Cinsel yönelim türleri:
- Heteroseksüellik: Kişinin kendinden farklı olan cinsiyete karşı duygusal, romantik veya cinsel yakınlık hissetmesidir.
- Homoseksüellik: Kişinin kendisi ile aynı cinsiyette olan kişilere karşı duygusal, romantik veya cinsel yakınlık hissetmesidir.
- Biseksüellik: Kişinin hem kendi cinsiyetinde hem de farklı cinsiyette olan kişilere karşı duygusal, romantik veya cinsel yakınlık hissetmesidir.
Tüm bu kavramlar çok genel kavramlar olsa da yapılan araştırmalar birçok farklı cinsel kimlik ve yönelime eğilmektedir. LGBTQ toplulukların ve bilim insanlarının araştırmaları ile kavramlar ve kimlikler çok daha net bir şekilde ortaya çıkmaktadır. Kişinin biyolojik cinsiyeti, toplumsal cinsiyeti, cinsel kimliği ve yönelimi birbirinden farklı tanımlardır.
Cinsiyet, toplumsal cinsiyet, cinsel kimlik ve yönelim gibi konular kişilerin zorlandığı konulardır. Ayrıca uyum problemlerini de beraberinde getirebilir. O yüzden cinsel kimliğin keşfi veya açığa çıkarılmasında psikolojik destek alınması çok önemlidir.
*Eşcinsellik bir hastalık değildir. Mental Bozuklukların Tanısal ve Sayımsal El Kitabı veya Ruhsal Bozuklukların Tanısal ve İstatistiksel El Kitabı (DSM) 1973 yılında eşcinselliği hastalık kapsamından çıkarmıştır.