Kişinin öğrendiği bilginin sınav anında doğru bir şekilde kullanılmasına engel olan ve başarısı üzerinde büyük bir etkisi olan yoğun bir kaygı durumudur. Kişinin sınava fazla anlam yüklemesi, sınavla ilgili zihnindeki şemalar, sürekli olarak sınav sonrasında yaşanabilecekleri düşünmesi sınav kaygısı oluşmasında önemli bir yere sahiptir.
Sınav Kaygısı Belirtileri Nelerdir?
Endişe, sıkıntı, huzursuzluk, başarısızlık korkusu, mide bulantısı, terleme, titreme, uyku düzeninin bozulması, karın ağrısı, dikkat dağınıklığı, özgüvende azalma, yetersizlik hissi sınav kaygısının en sık görülen belirtileridir.
Birey, hep felaket senaryolarını düşünür, unutkanlık gibi zihinsel belirtiler gösterir. Aşırı hassasiyet, sinirlilik, çaresizlik gibi duygusal belirtiler de görülebilir. Ayrıca ders çalışmaktan kaçınma, sınavları yarıda bırakma gibi davranışsal belirtiler de görülebilir.
Sınav Kaygısı Nasıl Anlaşılır?
Bireyin sınav başarısında bir düşüş gözlemlenir. Ders çalışmayı sürekli erteler, sınavlar hakkında konuşmak istemez. Sınavlar hakkında soru sorulmasından bile rahatsız olur.
Dikkat dağınıklığı, odaklanma problemleri görülür. Ayrıca mide bulantısı, terleme gibi fiziksel belirtiler de görülür.
Sınav Kaygısının Nedenleri Nelerdir?
Mükemmelliyetçi veya rekabetçi bir kişilik yapısının olması sınav kaygısında önemli bir nedendir. Sınava gereğinden fazla anlam yüklemek, kendini yetersiz hissetmek, hiçbir şeyin yolunda gitmeyeceğine dair umutsuzluk sınav kaygısının nedenlerinden bazılarıdır.
Herkes için kaygının sebepleri değişkenlik gösterebilir. Aile tarafından daha fazla sevilme isteği veya her şeyi kontrol altında tutma çabası sınav kaygısına neden olabilir.
Sınav Kaygısı ve Aileler
Ailelerin tutum ve sınava olan yaklaşımları çok önemlidir. Aile kaygılı ise çocukların da kaygılı olması çok normaldir. Çocuğa karşı çok yüksek beklentiler içerisinde olmak, çocuğu sürekli başkaları ile kıyaslamak, sınavı hayatın merkezine koymak çocuğun kaygı seviyesini artırır.
Anne-Babalara Öneriler
- Destekleyici aile tutumu çocuğun sınav kaygısını azaltmada çok önemlidir. Çocuğunuzun bu dönemde desteğe çok ihtiyacı olduğunu unutmayın. Hem sözlü olarak hem de davranışlarınızla onu desteklediğinizi gösterin.
- Çocuklarınızla, ders programlarıyla, sınavlarıyla ilgilenin. Her çocuk desteğe ihtiyaç duyar.
- Sınav hazırlığının tüm yükünü çocuğunuza bırakmayın. Aile olarak sorumluluklarınızın farkında olun.
- Sınavın sonuçları, neler olabileceği gibi geleceğe yönelik kaygı oluşturabilecek konular hakkında konuşurken dikkatli olun. Önemli olan çocuğunuzun gerçek potansiyelini ortaya koyması. Eğer aşırı kaygılı olursa potansiyelini açığa çıkaramaz.
- Beklentilerini ve hedeflerini konuşmak isterse onu dinleyin ve eleştirmeyin.
- Çocuğunuzu başkaları ile kıyaslamayın.
- Çocuğunuzun başarısız olacağı konusunda kaygılanmayın. Sizin kaygınız çocuğu da etkiler.